بورهان شێخ ڕەئوف
ئێستا وا ترەمپ دان بە شكستی خۆیدا دەنێت و جڵەوی شلكرد بۆ ئەوەی رێكارەكانی گواستنەوەی دەسەڵات بۆ بایدن دەست پێبكات.
جۆ بایدن سەرۆكی تازە هەڵبژێردراوی ئەمریكا زۆر دۆسێی قورس و ئاڵۆزی لە بەردەمدایە، چ لە سەر ئاستی ناوخۆیی ئەمریكا و چ لەسەر ئاستی دەرەوەش، كە دەخوازێت هەنگاوی خێراو بە پەلەی بۆ بهاوێژێت.
ناوخۆی ئەمریكا
گەورەترین كێشەی ناوخۆی ئەمریكا، چۆنێتیی بەرەنگاربوونەوەی پەتای كۆرۆنا (كۆڤید 19) و گێڕانەوەی ئاشتی و ئاسایشی كۆمەڵایەتییە بۆ ناو كۆمەڵگەی ئەمریكی، دوای ئەوەی بە هۆی جەمسەربەندیی سیاسییەوە جۆرێك لێكترازان و دابڕان و خواستی پۆپۆلیستی و رەگەزپەرستی ئتنیكی هاتبووە ئاراوە. هەروەها بابەتی بڵاوبوونەوەی چەك بە زۆری لە ناوخەڵكدا، جگە لە باری قورسی ئابووریی ژیانی چینێكی بەرینی خەڵكی ئەمریكا.
لەسەر ئاستی دەرەوەی ئەمریكا
لێرەدا بابەتێك كە زۆر قسەی لەسەر دەكرێت ئەوەیە، كە بایدن درێژكراوەی سیاسەتەكانی سەرۆكی پێشووتری ئەمریكا باراك ئۆباما-یە، كە خودی بایدن بۆ دوو خول جێگری بوو، بەڵام هەرزوو بایدن وەڵامی ئەو نیگەرانییانەی دایەوە كە ئەو خاوەنی سیاسەت و بیركردنەوەی خۆیەتی و جیهان و سیاسەت و رووداوەكانیش گۆڕانكاریی جەوهەرییان بەسەرداهاتووە، دەبێت ئەمیش لە ئاست ئەو پێشهاتە نوێیانەدا بێت.
لەلایەكی ترەوە، لە سەردەمی ترەمپ-یشدا سیاسەتی ئەمریكا لەسەر بنەمای (ئەمریكا پێش هەموو شتێكە و یەكەمە) بەڕێوەدەبرا، كە ئەوەش زیانی گەیاند بە پێگەی ئەمریكا وەكو زلهێزی گەورەی جیهان، بۆیە ئێستا بایدن كاری لە پێشینەی ئەوەیە كە ئەو دابڕانە گەورەیەی سیاسەتی ترەمپ بەسەر ئەمریكایدا هێنا، بایدن چۆن ئاسایی بكاتەوە؟ كە گرنگترینیان، پەیوەندییەكان لەگەڵ وڵاتی چین، ئایندەی پەیوەندییەكان لەگەڵ ئەوروپا، كاراكردن و ئەكتیڤكردنەوەی رۆڵی ئەمریكا لە رێكخراو و پەیماننامە و رێكەوتنە نێودەوڵەتییەكان، وەكو رێكخراوی تەندروستیی جیهانی، رێكخراوی یونسكۆ، ئاژانسی ئۆنروا، رێكەوتننامەی كەشوهەوای پاریس، ئاراستەی پەیوەندییەكان لەگەڵ روسیادا، بارودۆخی باشووری رۆژهەڵاتی ئاسیا و نیمچە دوورگەی هیندستان و ئەمریكای لاتینە.
لەوانەش هەمووی گرنگتر و هەستیارتر، ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوینە، كە كۆمەڵێك كێشە و قەیرانی درێژخایەن و ئاڵۆزی تێدایە و هەموو ئیدارە یەك لە دوای یەكەكانی ئەمریكا، لە مێژەوە تاكو ئێستا نەیانتوانیوە یەكلایی بكەنەوە و چارەی پێویست و یەكجاری بۆ بدۆزنەوە. هەر لە كێشەی عەرەب – ئیسرائیلەوە كە ترەمپ پلانی سەودای سەدەی بۆ دارشت، بەڵام ئاكامی وای نەبوو، جگە لە رێكەوتننامەی ئاشتی نێوان ئیسرائیل و هەندێك وڵاتی عەرەبی وەكو ئیمارات و بەحرێن و باسی سودان و سعودیەش دەكرێت، بەڵام پێناچێت ئیتر بەخۆڕایی و بێبەرامبەر، وا بەخێرایی ئەو پرۆسەیە بەردەوام بێت، لە كاتێكدا ترەمپ بە رەسمیی قودسی بە پایتەختی دەوڵەتی ئیسرائیل ناساند و باڵیۆزخانەی ئەمریكای لە تەلئەبیبەوە گواستەوە بۆ قودس، كە ئیدارەكانی پێشووتر ئەوەیان نەكرد، جگە لە داننان بەوەی كە بەرزاییەكانی جۆلانی سوریا كە لە ساڵی 1967 ەوە ئیسرائیل كۆنترۆڵی كردووە، ببێتە خاكی ئیسرائیل.
هەروەها دواپێشهاتەكانی كێشەكانی لیبیا و یەمەن و میسر و لوبنان و تونس و جەزائیر، هەمووی پێویستی بەچاودێری و دەستوەردانی ئیدارەی بایدن-ە، بۆ پاراستنی بەرژەوندیی ئەمریكا.
بابەتێكی تری زۆر هەستیار و گرنگ كە هەر لە سەردەمی ئیدارەی ئۆباما-وە خوێنی لێدەچۆڕێت، سوریایە، كە زیاتر لە 10 ساڵە گۆڕەپانی شەڕێكی ماڵوێرانكەری بی ئاكامە و زۆرێك لە وڵاتانی گەورەی جیهان هەر لە روسیا و ئەمریكا و توركیا و ئێران و ئیسرائیل وڵاتانی عەرەبی، تێوەی گلاون و هیچ ئومێدێكیش لە ئاسۆوە بەدیناكرێت بۆ كۆتاییهاتنی.
لە كۆتاییدا دەپرسین، ئایا بایدن-یش هەر درێژەپێدەری سیاسەتەكانی ترەمپ دەبێت و چاوپۆشی لە دەستوەردانەكانی روسیا و توركیا دەكات لە سوریا، بۆ پاراستنی بەرژەوەندییەكانی خۆیان و زیاتر گرنگی بە عیراق دەدات، وەكو پێشتر دەیانوت، بەشیانكردووە، عیراق بۆ ئەمریكا و سوریا بۆ روسیا؟ ئەی چۆن هەڵسوكەوت لەگەڵ ئێران و رێكەوتننامەی (5+1) دەكات؟
ليست هناك تعليقات
إرسال تعليق