بەغدادی چی و بەکوێ دەگات

عوسمان گوڵپی

بە ئۆتۆمبێلێك چووینە کەلار و لەوێشەوە بۆ بەغداد،(لێرەدا باسی فراوانی ئەو خاکە ناکەم کە بەهۆی هەڵەی ئەم سیاسیانەوە هەرێم لەدەستیداوە، ئەوە بابەتێکیترە) بە هەرحاڵ لە سنوری هەرێم دەردەچیت و ڕوو بە بەغداد ڕێگا دەبڕیت، من بۆ خۆم هەستێكی غەریبم هەبوو چونكە یەكەم جار بوو بچمە ئەو ناوچانە و هیچ كاتیش بەغدام نەدیبوو

لەگەڵ ئەوەی كە هەستێكی سەیرت لا دروست دەبێت، بەبێ ئەوەی بیرت لای سیاسەت و دوو حكومەتی و جیاوازیەکانیتربێت، شتێك لە ناخەوە پێت دەڵێ تۆ لە خاك و وڵاتی خۆتدا نیت، هەست ناكەی وڵاتی تۆیە، پاڵنەرێكی سەیرە هەست بەدۆستایەتی ناكەیت. 

بە نێو چەندین شارۆچكەی بچوكدا تێدەپەڕیت كە یەكپارچە بێ خزمەتگوزاری سەرەتایین، هیچ سیمایەكی ئاوەدانیان پێوە دیار نیە، هەست دەكەی بە ئاوەدانیەكانی وڵاتێكی فەقیردا ڕێ دەكەیت، لەولاشەوە با ئەو هەموو بازگە وئاڵایە بوەستێ، سور و ڕەش و زەرد و سەوز و سپی، كەمێك ورد تەماشا بكەی هەست دەكەی لە عێراق هێزە لاوازەكە دەوڵەتە، گروپە چەکدارەکان، بەپێی هەر ناوچەیەك حاكمی یەكەمن

بەرلەوەی بگەینە بەغداد لە بەر خۆمەوە دەموت عێراقێك بەو دەوڵەمەندیەوە كەچی شارۆچكەكانی وێرانەن، ئاخر ناكرێت عەقڵێك حوكمڕانی بكات تەنها پایتەختی لا گرنگبێت(پێش گەشتن بە بەغداد)، بەڵام كە چووینە نێو بەغداد ئەوەی من وێنەكەیم لە خەیاڵما كێشا بوو پێچەوانە بوویەوە، هەستم دەكرد كتێبەكانی قۆناغی سەرەتاییشم ڕاستیان لەگەڵ نەکردووم،كوا ئەو بەغدادە جوانەی وێنەكانیمان دەبینی لە نێو کتێبەکاندا؟ ئایا پایتەختی ولاتێكی دەوڵەمەند ئەبێ وابێ؟ 

پایتەختێكی پیس ونا خاوێن، شەقام و ترافیك و شۆستە و ڕووناكیەكانی نەك هی پایتەخت نین بۆ قەزایەكیش كافی نین، هەست دەكەین ئەم پایتەختە هی وڵاتێكە بە زەكات دروستكرابێت و بەسەدەقە بچێت بەڕێوە، تەنانەت لە ڕووی بیناو باڵەخانەكانیشەوە.

من زۆر ناوچەیم نەدی بەڵام پرسیم هەر بەراست ئێرە بەغدادە؟ وتیان بەڵێ بەڵام هموی وا نیە، دو سێ گەرەكی خۆشترن لێرە، ئاخر ئەوەش عەیبەیەكیترە كە پایتەختێكی گەورە و گرانی وەك بەغداد چەند گەڕەكێكی كەمی بۆ ژیانێکی شایستە بشێن، ڕەفیقكم بە پێکەنینەوە وتی ئەم پایتەختە سواڵی پێ دەشێ پارەی چی و نەوتی چی؟!

بەغداد ببینە تێدەگەیت ئەوانەی حكومڕانی عێراق دەكەن چ بەڵایەكی گەورەن، چ مافیایەكن بۆ قوتدانی سەروەتی وڵات، دەبینی چ عەقڵێك بەڕێوەی دەبات، عێراقێك یەكێك لە دەوڵەمەندترینەكانی دنیایە، كەچی سەروەتەكەی و ملیاران بەرمیلی نەوت نەیتوانیوە شەقامەكانی لە زبڵ و خاشاك پاك بكاتەوە، ئەو همو سەروەتە نەیتوانیوە تەنانەت پایتەختەكەی بكاتە شارێك كە ئاوات بخوازی تێیدا بژیت، لە ڕووی ئەمنیشەوە من شارەزای بواری ئەمنی نیم بەڵام بە ڕاگرە كۆنكرێتیەكانی ماڵی بەرپرسان و پاسەوان و توندوتۆڵی پرسگە و خۆپارێزیان، تێگەشتم كە ئەو پایتەختە ئەمنیەتەكەی بەشی ئەوە ناكات بەرپرسێك لە كۆڵانێكی ئاسایدا بتوانێ بژیێت وەك هاوڵاتیان

ئەوەی عێراقی گەیاندە ئەمڕۆ، نزمی نرخی نەوت و وڵاتان و كێشە ئابوریە گەورەکان نین، بەڵکو هۆکاری سەرەکی نەبوونی دڵسۆزی وعەقڵی ئیدارەدانە، تاكە شتێك عێراق پێویستی بێت گۆڕانكاریە لە عەقڵی بەڕێوبردن و ئەوانەیە حكومڕانی دەكەن(حكومڕانی مەبەستم دەسەڵاتە نەك پۆست)وەزیرێك لە بەغداد بە ئەندازەی ئامر کەتیبەیەك دەسەڵاتی نیە. 

بەداخەوە ئێستای عێراق دەریدەخات كە زۆربەی ئەوانەی ئۆپۆزسیۆنی عێراق بوون بەرلە ڕووخانی دیکتاتۆریەت، نە عەقڵی حكومڕانیان هەبوە و نە نیەتێكی باش بۆ وڵات، ئەوان چاویان لە عێراق نەبوە بەڵكو چاویان لە سەروەتی عێراق بوە، بەتەنگ ئاوەدانی و دەوڵەتداریەوە نەبوون بەڵکو بەتەنگ گیرفان پڕکردنەوە بوون، ئەگەرچی خەڵكیان هەبوە دڵسۆزبوە بەڵام كەم بوە.

عێراق تا نەکەوێتە دەست نەوەیەكی عەرەبی عێراقی دڵسۆز كە پارەو سەروەتەكەی نەنێرنە دەرەوە، دۆخی لەمە باشتر نابێ، چونكە ئێستا بۆ ئەو باڵەخانە و تاوەر و هۆتێل و مۆتێلانەی كە بە پارەی عێراق دروست كراون دەبێت ئەردەن و ئیمارات و ئەستەنبوڵ و لەندەن و پاریس و ئەمریكاو تاران بگەڕێی، نەك بەغداد؟! سەروەتی عێراق لەسەر بانقی بەرپرسە دەستڕۆیشتوەکانیەتی لە وڵاتانی دەرەوە بۆ خۆیان و خێزانەکانیان، چونکە ئەوان دەزانن عێراق ناکەوێتەوە سەر سکە

من دەزانم عێراق زۆر داهاتی بۆ ئەمریكیەكان بوە و دۆشیویانە، دەشزانم ئێرانی لە كەوتن پاراستوە و ئەنقەرەش سودمەند بوە، بەڵام هێندە سەروەتەكەی زۆرە تەنها خاوەنێکی دڵسۆزی هەبوایە دەیتوانی زۆر باشتربێت لە ئێستا، لانیكەم دەیانتوانی شەقامەكان لە زبڵ خاوێن بكەنەوە.

بەداخەوە بۆ یەكەم جار چومە بەغدادێك كە هەموو ئەو وێنانەی پێچەوانە كردەوە كە بۆ بەغداد لە زیهنمدا كێشابونم، هەر بۆیە من پێموایە عێراق لە فەوزا و کەوتنەوە نزیکترە تاکو لە بەدامەزراوە بوون و دەوڵەتداریەوە، عێراق پێویستی بە نەشتەرگەریەکی موعجیزە ئاسایە تا بتوانێ لە کەوتنی تەواو ڕزگاری بکات، ئەوەش بۆ وڵاتێك چاوی زلهێزان و دراوسێکانی لەسەربێ زۆر زەحمەتە بەڵام مەحاڵ نیە، من دەزانم ئەمریکاو زلێهزان و دراوسێکان، ئاشتی خۆیان لە جەنگی وڵاتانیتردا دەبیننەوە، سەقامگیری ئابووری خۆیان لە تێکدانی سەقامگیری ئابووری بەرامبەردا دەدۆزنەوە، بۆیە عێراق پێویستی بە عێراقیەکی دڵسۆزە، کە ئێستا نیە گەر هەشبێ دەنگێکی لاوازە. 

نوقتە سەری دێڕ...