پرۆژەیەکی چارەسەری دیموکراسیانە بۆ پرسی فەڵەستین دەخرێتەڕوو

سەرکونسوڵی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی، بەبۆنەی ڕۆژی جیهانی قودسەوەپرۆژەیەکی چارەسەری ڕاگەیاندوە کە تیایدا هاتووە: ئەنجامدانی گشتپرسی نیشتیمانی لەنێوان خەڵکی ڕەسەنی فەڵەستین کە لە پێش بەیاننامەی بیلفۆر لە فەلەستین دا نیشتەجێ بوون؛ لەخۆگرتەی شوێنکەوتووانی هەموو دینەکان (موسوڵمان، یەهودی و مەسیحیەکان) بەمەبەستی دیاریکردنی مافی چارەی خۆنوسین و جۆری سیستەمی سیاسی؛

دەقی پرۆژەی مەهدی شوشتەری بە بۆنەی رۆژی جیهانی قودسەوە:

پرۆژەیەکی دیموکراسی بۆ چارەسەرکردنی قەیرانی فەلەستین

مزگەوتی ئەقسا، یەکەمین قیبلەی موسوڵمانانی جیهانە کە چەندین دەیەیە لە چنگی زایۆنیزم دا یەخسیر کراوە. لە سەرەتای داگیرکاری قودس و فەلەستینەوە، خەڵکی فەلەستین، موسوڵمانان و ئازادی خوازانی جیهان بەرهەڵستی ئەو کارەیان کردووە و لە ئاست کردەوە داگیرکاری و دوژمنکاریەکانی رژێمی زایۆنی بەرگریان کردووە. لە دەستپێکی سەرکەوتنی شۆڕشی ئیسلامی ئێرانەوە تاکو ئێستا، دۆزی فەلەستین و پێویستی پشتگیری کردنی گەلی ستەملێکراوی فەلەستین و بەرگری یاسایی ئەم گەلە لە دژی داگیرکاری و دوژمنکاری لە بنەما حاشاهەڵنەگرەکانی سیاسەتی دەرەوەی کۆماری ئیسلامی ئێران بووە؛ لەم چوارچێوەیەدا دامەزرێنەری گەورەی شۆڕشی ئیسلامی ئێران، حەزرەتی ئیمام خومەینی (ر.ع) بۆ راکێشانی سەرنجی کۆمەڵگەی جیهان لەمەڕ چارەنوسی قودس و رزگارکردنی فەلەستین لە چنگی رژێمی تاوانکاری زایۆنیزم، تەنها چەند مانگ پاش سەرکەوتنی شۆڕشی ئیسلامی، کۆتا هەینی مانگی پیرۆزی رەمەزانی وەک "رۆژی جیهانی قودس" ناولێنا بۆ ئەوەی زەمینەی یەکێتی موسوڵمان و تەواوی ئازادی خوازانی جیهان لە ئاست مافە یاسایی و مرۆڤایەتیەکانی گەلی فەلەستین دەستەبەر بکات و رۆژی قودسی نە تەنها بە رۆژی فەلەستین بەڵکو بە رۆژی ئیسلام ناوزەد کرد.

قەیرانی 73 ساڵەی داگیرکاری و زەوت کردنی سەرزەمینی فەلەستین و ئاوارەکردنی ملیۆنان فەلەستینی لەسەر خاکی باوباپیری خۆیان و دیدگای دوژمنکارانە و تاوانکارانەی رژێمی داگیرکاری زایۆنی لە تەواوی ئەم ساڵانەدا، قەیرانی فەلەستینی کردووە بە بەردەوام ترین و درێژترین و خەمناکترین قەیرانی ناوچەیی و نێودەوڵەتی. بە رەچاوکردنی ئەزمونە قورسە بەدەستهاتووەکان لە ماوەی حەوت دەیەی رابردوودا و روبەڕووبونەوەی ئەم راستیە تاڵەی کە رژێمی زایۆنی پابەندی هیچ ڕێگەچارەیەکی سیاسی لەسەر بنەمای مافە لەکیسچووەکانی گەلی فەلەستین و چارەسەری بنەڕەتی ئەم قەیرانە نییە، زۆرینەی خەڵک و گروپە فەلەستینیەکان بژاردەی بەرگریان هەڵبژاردووە کە لە بنەما بنەرەتیەکانی مافە نێودەوڵەتیەکانە. ئەوان بەرگری هەمەلایەنە تا هەڵگرتنی تەواوەتی داگیرکاری سەرزەمینەکانی فەلەسەتین و پێکهێنانی حکومەتی یەکپارچەی فەلەستین کە پایتەختەکەی قودسی شەریفە، بە تاکە رێگەی بەردەم خۆیان دەزانن.

تەواوی گفتوگۆکان و ئەو پڕۆژانەی کە بۆ ئاشتی و چارەسەرکردنی ئەو قەیرانە لە ماوەی چەند دەیەی کۆتایی دا پێشکەش کراون، بەهۆی رەچاونەکردنی ریشە بنەرەتیەکانی قەیرانەکە، پابەندنەبوونی رژێمی زایۆنی بە هەرجۆرە هەوڵێکی ئاشتی خوازانە بەهۆی ماهیەتی پشت ئەستور بە دوژمنکاری، داگیرکاری و فراوانخوازیەکانی ئەم رژێمە و هەروەها پشتگیری ئاشکرای دەسەڵاتە گەورەکان و ناوبژیوانە رۆژئاواییەکان لە رژێمی زایۆنی، لەبارچووە و شکستی خواردووە. پڕۆژە و پێشنیارەکان دەبوو بەشێوەی شێلگیرانە ڕەچاوی ریشەکانی قەیرانەکە بدات. داگیرکردنی سەرزەمینی فەلەستین و ئاوارەبوونی ملیۆنان فەلەستینی و بەردەوامی کردەوە توندئاژۆ و رۆژانەکانی رژێمی زایۆنی لە دژی گەلی فەلەستین کۆمەڵێکن لە ریشە و هۆکارەکانی بەردەوامبوونی قەیرانی فەلەستین. کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی لە تەنیشت رەچاوکردنی ریشەکانی قەیرانەکە، دەبوو بە شێوەی شێلگیرانە میکانیزمێکی گونجاو بۆ رێگەگرتن لە بەردەوامی کردەوە تاوانکاریەکان و تیرۆریزمی رێکخراو و حکومی رژێمی زایۆنی لە دژی فەلەستینیەکان ئامادە بکات. تا کاتێک ئیسرائیل ئەو هەستەی هەیە کە هەر جۆرە کردەوەیەک لە دژی فەلەستینیەکان و گەلانی ناوچەکە بەبێ سزا دەمێنێتەوە، هیچ گەرەنتیەک بۆ وەستانی ئەم کردەوانە بوونی نابێت. هەروەها بۆ گەرەنتیکردنی رێگەچارەیەکی شایەنی جێبەجێ کردن بۆ قەیرانی فەلەستین، رۆژئاوا و لە سەرویانەوە ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا دەبوو کۆتایی بهێنێت بە پشتگیری کردنی تاکلایەنە لە رژێمی زایۆنی کە لە ماوەی حەوت دەیەی رابردوودا ئەنجامی داوە.

لە تەواوی پرۆژە پێشکەش کراوەکان بۆ چارەسەرکردنی قەیرانی داگیرکاری فەلەستین بچوکترین ئاماژە بە جێبەجێ کردنی مافی بنەڕەتی چارەی خۆنوسین بۆ خەڵکی فەلەستین نەکراوە. لەسەر ئەم بنەمایە، کۆماری ئیسلامی ئێران لە ساڵانی رابردوودا پڕۆژەیەکی چوار مادەیی لەمەڕ چارەسەری قەیرانی فەلەستین لەسەر ئەنجامدانی گشتپرسی نیشتیمانی لە نێوان فەلەستینیەکان ئامادەکردووە و خستووەتەڕوو کە بەپێی بنەمای دیموکراسی و مافە نێودەوڵەتیەکان لە لایەن تەواوی وڵاتان و گەلانەوە بە تایبەت مافی دانپێدانراوی چارەی خۆنوسین پەسەندکراوە و لە سکرتاریەتی نەتەوە یەکگرتووەکان دا بە فەرمی تۆمارکراوە. ئێمە بڕوامان وایە ئەم پڕۆژەیە ئەڵتەرناتیڤێکی گونجاوە لە بەرامبەر پڕۆژە شکستخواردوەکانی پێشوودا. ئەم پڕۆژەیە لە خۆگرتەی ئەم خاڵانەی خوارەوەیە:

1- جێبەجێ کردنی مافی گەڕانەوەی ئاوارە فەڵەستینیەکان بۆ سەرزەمینی میژوویی خۆیان؛

2- ئەنجامدانی گشتپرسی نیشتیمانی لەنێوان خەڵکی ڕەسەنی فەڵەستین کە لە پێش بەیاننامەی بیلفۆر لە فەلەستین دا نیشتەجێ بوون؛ لەخۆگرتەی شوێنکەوتووانی هەموو دینەکان (موسوڵمان، یەهودی و مەسیحیەکان) بەمەبەستی دیاریکردنی مافی چارەی خۆنوسین و جۆری سیستەمی سیاسی؛

3- پێکهێنانی سیستەمی سیاسی جێگەی خواستی زۆرینەی خەڵکی فەڵەستین؛

4- بڕیاردان لەسەر بارودۆخی دانیشتوانی غەیرە فەڵەستینی لەلایەن سیستەمی سیاسی هەڵبژێردراوی زۆرینەوە.

مەهدی شوشتەری

سەرکونسوڵی کۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی